حمایت از تنوع زیست محیطی دریای خزر با نگاهی به قوانین جمهوری اسلامی ایران
کد مقاله : 1073-ICNH
نویسندگان:
بهزاد سیفی *
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی ره
چکیده مقاله:
سابقه و هدف
یکی از عوامل مهم در منطقه خزر، تنوع زیست محیطی دریای خزر می‌باشد که علیرغم تلاش و پیگیری‌های دیپلماتیک جهت حل بحران تنوع زیستی منطقه‌ای خزر و تصویب اسناد بین‌المللی و ......، تداوم ورود آلودگی‌ها و وضعیت منابع زنده‌ی دریای خزر را بهبود نبخشید. از این‌رو درک مناسب وضعیت محیط زیست دریای خزر و تنوع زیست محیطی خزر به‌منظور شناخت خطرات بسیار مهم و جدی که آنها را تهدید می‌کند، بسیار حائز اهمیت می‌باشد. هدف از این مختصر بررسی وضعیت محیط زیست و تنوع زیست محیطی دریای خزر و بررسی قوانین و مقررات داخلی در این حوزه می‌باشد.
مواد و روش‌ها
روش تحقیقی نوشتار حاضر، روش توصیفی تحلیلی است. منظور از این روش این است که ضمن بیان خصوصیات یک موقعیّت در صدد است تا با جمع‌آوری داده‌ها در بیان بررسی وضع موجود به ارزیابی آن بپردازد. روش جمع‌آوری اطلاعات روش کتابخانه‌ای است. با رجوع به منابع از طریق کتب، نشریات ادواری و اینترنت به داده‌های تحقیق دست می‌یابیم.
یافته‌ها
یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که علیرغم شکل‌گیری و آغاز به‌ کار رسمی کنوانسیون تهران جهت حل بحران تنوع زیستی منطقه‌ای خزر و همچنین تداوم فعالیت سازمان‌های منطقه‌ای دیگر از قبیل کمیسیون منابع زنده‌ی دریای خزر، برنامه‌ی محیط زیست دریای خزر و ......، وضعیت منابع زنده‌ی دریای خزر بحرانی است و تنوع زیستی این دریا با خطر جدی مواجه می‌باشد. همچنین، علیرغم تصویب قوانین و مقررات ملی محیط زیستی و خاصه محیط زیست دریایی همانند «قانون مناطق دریایی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان» و قانون حفاظت دریاها و رودخانه‌های قابل کشتیرانی در مقابل آلودگی به مواد نفتی»، قواعد کافی و وافی برای حمایت از محیط زیست دریای خزر در عرصه ملی وجود ندارد و حمایت از محیط زیست دریایی ملزم به اتخاذ تصمیمات صحیح و امکان اعمال سیاست‌های زیست محیطی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست و تنوع زیست محیطی دریای خزر و همچنین توسعه حقوق محیط زیست دریایی می‌باشد.
نتیجه‌گیری:
علیرغم وجود اسناد بین‌المللی مرتبط با محیط زیست دریای خزر و نظر به وجود قوانین ملی اعم از اسناد بالادستی و پایین دستی، که همگی در راستای منافع ملی و حمایت از محیط زیست می‌باشد، اما منجر به جلوگیری از تخریب محیط زیست و تنوع زیست محیطی دریای خزر بر اثر فعالیت‌ها و توسعه بی‌رویه و ناپایدار و صید غیرمجاز نشده است. البته در عرصه بین‌المللی هم عدم واکنش به‌موقع به اقدامات مخرب زیست محیطی کشورهای حاشیه خزر، و فعالیت‌های ضدمحیط زیستی مزید بر علت می-باشد. که تنوع زیست محیطی خزر را با چالش جدی و در نهایت خطر انقراض برخی گونه‌های جانوری و گیاهی مواجه می‌نماید.
کلیدواژه ها:
تنوع زیست محیطی، دریا، خزر، حقوق محیط زیست.
وضعیت : چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است
ششمین همایش ملی و چهارمین همایش بین المللی طب پیشگیری، بهداشت، امداد و درمان بر روی شناورهای سطحی و زیرسطحی