| تعهد به نجات مجروحین، بیماران، مغروقین و کشتی‌شکستگان در عملیات‌های خصمانه دریایی توسط وسایل بدون سرنشین دریایی |
| کد مقاله : 1079-ICNH |
| نویسندگان: |
|
بهزاد سیفی *1، علیرضا رضایی رضایی2، سیدابراهیم همتی3 1عضو هیئت علمی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی ره 22- دانشجوی دکتری حرفه‌ای دانشگاه دفاع ملی، مدرس دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره). Alirezarezaei@yahoo.com 33- عضو هیئت علمی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره)، دانشکده مدیریت و کمیسر دریایی، گروه مدیریت |
| چکیده مقاله: |
| سابقه و هدف: مشاهده بازیگران جدید و تحولات حقوقی، و توسعه و افزایش فن‌آوری‌های تسلیحاتی نوین از قبیل وسایل بدون سرنشین دریایی سطحی و زیرسطحی، نگرانی‌های جدی و مسائل جدال‌آمیز حقوقی بسیاری ایجاد کرده است، و قابلیت به‌کارگیری آنها در مخاصمات دریایی آینده، قواعد مربوط به حمایت از قربانیان جنگی از جمله مجروحان و بیماران، کشتی‌شکستگان را با چالش مواجه می‌نماید. به‌نظر می‌رسد در خصوص اعمال کنوانسیون دوم ژنو 1949 و پروتکل الحاقی اول 1977 بر وسایل بدون سرنشین دریایی به‌منظور رعایت و اجرای تعهد به نجات مجروحان و بیماران و کشتی‌شکستگان در زمان مخاصمه مسلحانه خلأ و ابهام‌هایی وجود دارد. بنابراین هدف از این مختصر بررسی، «تعهد به نجات مجروحین، بیماران، مغروقین و کشتی‌شکستگان را در عملیات‌های خصمانه دریایی توسط وسایل بدون سرنشین دریایی» میباشد. مواد و روش‌ها: روش تحقیقی نوشتار حاضر، روش توصیفی تحلیلی است. منظور از این روش این است که ضمن بیان خصوصیات یک موقعیّت در صدد است تا با جمع‌آوری داده‌ها در بیان بررسی وضع موجود به ارزیابی آن بپردازد. روش جمع‌آوری اطلاعات روش کتابخانه‌ای است. با رجوع به منابع از طریق کتب، نشریات ادواری و اینترنت به داده‌های تحقیق دست می‌یابیم. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است، توسعه روزافزون تجهیزات دریایی و پیشرفت تکنولوژی در حوزه زیردریایی‌ها و وسایل بدون سرنشین دریایی تأکیدی بر آن میباشد که آنها در مخاصمات آینده، نقش اساسی را ایفا خواهند کرد. اما، مبرهن است که مقرّرات حال حاضر حقوق موضوعه بین‌المللی به‌طور کامل پاسخ‌گوی توسعه روزافزون این وسایل نمی‌باشد. بااین‌وجود به‌نظر می‌رسد که حقوق قابل اجرا در مورد کشتی‌های جنگی سطحی، نسبت به وسایل بدون سرنشین دریایی نیز قابل اعمال میباشد. البته نکته‌ای که باید مدنظر قرار داد این است که نباید از این وسایل انتظار داشت که به‌طور دقیق واکنش یکسانی همانند کشتی‌های سطحی داشته باشند، و با توجه به طراحی و شرایط ساختاری آنها، یقیناً آنها همانند کشتی‌های جنگی توانایی کافی برای انطباق و وفق نمودن خود با قواعد حقوق بین‌الملل را ندارند. نتیجه‌گیری: در مخاصمه دریایی تعهد به نجات مجروحین، بیماران، مغروقین و کشتی‌شکستگان یکی از بنیادی‌ترین تعهدات در حقوق بشردوستانه میباشد. علیرغم اینکه در هیچ سندی به وسایل بدون سرنشین دریایی اشاره نشده است، اما با تصویب کنوانسیون‌های چهارگانه 1949 ژنو و پروتکل‌های الحاقی 1977، به‌ویژه کنوانسیون دوم و پروتکل اول (با توجه به اینکه در برگیرنده قواعد عرفی می‌باشند و با کنوانسیون‌های لاهه نیز هم‌پوشانی دارند و اکثریت کشورهای جهان نیز ملزم به‌رعایت آنها می‌باشند) تا حدودی این نوید را داد که اگر وسایلی قادر به‌رعایت اصول بنیادین حقوق بشردوستانه باشند، به‌کارگیری آنها محدود و ممنوع نمی‌باشد و بالعکس. |
| کلیدواژه ها: |
| واژگان کلیدی: حقوق مخاصمه مسلحانه دریایی، تعهد به نجات، وسایل بدون سرنشین، مغروقین، کشتی‌شکستگان |
| وضعیت : چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |